Türklerin varlığının resmiyet kazandığı 1951 yılında Kosova’da bin 653 Türk öğrencisi vardı.
Kosova’nın bir ulusal televizyon kanalında 5 Mart 2017 tarihinde yayımlanan bir programda ABD İstihbarat Teşkilatı CİA’nin 1950-1951 yıllarını içeren Kosova raporu tartışıldı.
Raporda ekonomiden eğitime kadar Amerikan istihbaratının topladığı bilgilere yer verildi. CİA’nin belgelerinde Türkçe eğitimden de söz ediliyor. Belgelerde Kosova’nın en önemli ve en büyük şehirlerinde 1951 yılında Türk öğrenci sayısının Arnavut öğrenci sayısından kat kat fazla olduğu belirtiliyor.
Söz gelimi Prizren’de 97 Arnavut öğrencisi karşısında 800 Türk öğrenci, Priştine’de 63 Arnavut öğrencisine kıyasla 350 Türk öğrencisi, Mitroviça’da 90 Arnavut öğrencisine karşın 200 Türk öğrenci, İpek’te 70 Arnavut öğrencisine kıyasla 120 Türk öğrencisi, Gilan’da 34 Arnavut öğrencisine nazaran 100 Türk öğrencisi, Vıçıtırın’da 26 Arnavut öğrencisine kıyasla 83 Türk öğrencisi vardı.
CİA’nin 1950 – 1951 Kosova raporunda bu rakamlar yer alıyor.
CİA’nin raporunda yer alan bilgilerin doğruluğu tartışılır ancak şu bir gerçek ki, Kosova Türklerine devlet tarafından geciken tanıma ile birlikte gelen haklardan Türkçe eğitim hakkının uygulanmaya geçilmesiyle Türk öğrencilerinin sayısında adeta patlama oldu.
Türkçe eğitim o yıllarda zirve yapmıştı. Kosovalı Türklerin yaşadığı büyük şehirlerde bir değil bir kaç ilköğretim okulunda Türkçe eğitim veriliyor, okullarda da müdürü ve müdür yardımcıları Türk’tü.
Adeta Türkçe eğitimde lale devri yaşanıyordu.
Aradan geçen 70 yıl içinde Kosova’da Türkçe eğitim inişli çıkışlı bir grafik sergiledi.
Ta ki Türkçe eğitimin 70’inci yılının kutlandığı bu yıl Türk öğrenci sayısında önemli bir sıçrama kaydedildi.
Geçmişte bir kaç ilköğretim okulunda Türkçe eğitim görülen Priştine’de, Türkçe eğitim veren okulların sayısı 1’e düştü. Türkçe temel eğitim görüldüğü tek ilköğretim okulu “Elena Gjika” okulunda bu yıl 32 Türk öğrencisi birinci sınıfa kaydını yaptırdı.
Bu bir rekor. Yıllardan sonra okul rahlesi ile tanışacak öğrenci sayısı ilk defa 30’u aştı.
Her yıl 20 ile 22 arasında değişen öğrenci sayısında istikrarlı bir çizgi seyreden Priştine’de Türkçe eğitim görülen ilköğretim okulunda çıta yükseldi.
Yeni öğretim yılının başlangıcına kadar öğrenci sayısının 40’a çıkması ihtimali var. Bu da bunca yıldan sonra Priştine’de 2 Türkçe birinci sınıfın açılması demek.
Türkçe eğitim bakımından son derece önemli olan bu gelişmede katkısı geçen “Elena Gjika” ilköğretim okulu Müdür Yardımcısı Agnesa Raşit Globoder ve tüm Türkçe ders veren öğretmenleri canı yürekten kutluyoruz.
Zira bu okulda ana sınıftan 9’uncu sınıfa kadar 220 Türk öğrencisi öğrenimini sürdürüyor.
Öğretmen personelinin öğrencilerin kaliteli eğitim alması ve öğrenci sayısının artmasında sürekli olarak verdikleri mücadele ve çabaları takdire şayan.
Çocuklarını Türkçe eğitime veren ebeveynleri de en içtenlikle kutluyoruz.
Türkçenin perspektifi ve geleceği açısından yaşanan bu gurur verici aynı zamanda umutlandırıcı gelişme, Türkçe’nin güven tazelediğinin bir aynasıdır.
Türkçe eğitimi sekteye uğratmak için geçmiş yıllarda Türk’ten Arnavut’a geçerek kimlik değiştiren bazı kadın öğretmen ve kadın aydınların, Türk evlerini kapı kapı gezerek, annelerimize çocuklarını iş bulamaz diye Türkçe eğitime göndermemesi için yaptıkları çalışmalar aklıma geldikçe, günümüzde Türk ebeveynlerin Türkçe eğitimin sağladığı avantajları daha iyi kavradığını anlıyor oluyorum.
Dillerin en güzeli anadilde eğitim görmenin çok daha yararlı olduğu öneminin arttığının göstergesi olan öğrenci sayısındaki artış, her haliyle, gelecek yılların daha olumlu gelişmelere gebe olacağı umudu ve ışığını içinde barındırıyor.
Kuşkusuz ki en sağlıklı öğrenme, anadilde eğitimden geçer. Bunu Kosova’da Türk dilinde eğitim veren öğretmenlerimiz her fırsatta sadece dillendirmek değil, somut olarak ders vererek kanıtlamaları dışında, Türk ebeveynlerinde, insanın kişilik gelişiminde çalışmayla birlikte, yeteneklerini geliştirmesinde en önemli unsur olan anadilin giderek ön plana çıktığına dair bilincin artması sevindiricidir.
Günümüzde Türkçe eğitim görmek, hem daha iyi şartlarda, hem daha kaliteli eğitim almak, bir de Türkiye’de en prestijli üniversitelerde yüksek tahsil görmek fırsatlarını sunuyor.
Priştine’de Türk öğrenci sayısının artması Türkçe eğitim konusunda bir hayli umutlandırdı.
Mutlu ve umutlu şekilde sayının artmasını bekleyelim.
Bu yıl Kosova’da Türkçe eğitimin 70’inci yaşını bu güzel rekorla kutlamak nasipmiş.
Darısı, Türkçe eğitimin yapıldığı Prizren, Mamuşa, Gilan, Vıçıtırın, Mitroviça ve Dobırçan gibi şehirlerin başına.
Ercan Kasap
06.06.2021
PRİŞTİNE RADYO TELEVİZYONU TÜRK SANAT VE HALK MÜZİĞİ ORKESTRASI NEDEN UNUTULDU?
TİKA, SIRBİSTAN’DA BİR LİSE YURDUNUN MUTFAK EKİPMANLARINI YENİLEDİ
YUNANİSTAN, YEREL SEÇİM SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRMEYE HAZIRLANIYOR
İSTANBUL’DA 6,2 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM
SANTORİNİ’DE GERGİN BEKLEYİŞ: “ADA SULARA GÖMÜLEBİLİR”