PRİŞTİNE RADYO TELEVİZYONU TÜRK SANAT VE HALK MÜZİĞİ ORKESTRASI NEDEN UNUTULDU?

3

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

1999 yılında, 48 yıl aradan sonra faaliyetlerine son verilmesiydi, Balkanların tek Türk  profesyonel müzik orkestrası – eski Priştine Radyo Televizyonu bünyesinde görev yapan  Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrası bugün tam 70 yaşını kutlayacaktı.

Kamu kurumu olan Priştine Radyo Televizyon kurumu bünyesinde 1999 yılına kadar faaliyet gösteren Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrası ÜSTAD Rasim Salih’in önderliğinde 1951 yılında kuruldu. O yılda eski Yugoslavya bünyesindeki Kosova’da Türklerin varlığı resmen tanındı. O dönem Kosovalı Türk müzisyenlerin büyük bir hevesiyle kurulan orkestra, aralıksız olarak 24 Mart 1999 yılına kadar faaliyet gösterdi. 10 müzisyenden oluşan 90’lı yıllarda Emin Mecihan’ın şefliğini yaptığı  söz konusu orkestra, Nato’nun Kosova’da hava harekatının başlamasıyla çalışmalarına ara verdi. Aynı yılın Ekim ayında adını değiştirerek, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) girişimiyle  Priştine Radyo Televizyonu (PRT) yerine kurulan ve faaliyete başlayan Kosova Radyo Televizyon (RTK) kurumuna davet edilmedi. Orkestra üyeleri dışarıda kalmış oldu. 1951 – 1999 yıllarını kapsayan 48 yıllık aralıksız çalışan Türk Sanat ve Türk  Halk Müziği Orkestrasının varlığına son verilmiş oldu.

RTK’nın arşivinde şu sıralarda orkestranın icra ettiği binlerce parça  kayıt altında bulunmaktadır. Bu eserlerin önemli bir sayısı TİKA’nın desteği ile dijital hale getirildi.

TÜRK SANAT VE TÜRK HALK MÜZİĞİ ORKESTRASI NEDEN ÖNEMLİ?

Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrası, Kosovalı Türklerin  kültürünün önemli bir parçası olarak ülkede Türk gelenek ve göreneklerinin yaşaması ve yaşatılmasında çok önemli rol oynadı. Orkestra bir yandan Türk sanat ve Türk halk müziği eserlerini icra ederken, diğer yandan Kosova’da geçmişi yüzyıllara dayanan Türk halkının eserleri olan anonim türkülerin yeniden canlandırılmasına ve unutkanlıktan kurtarılması çalışmalarını başarıyla yürüttü. Orkestra, Kosovalı eski bestecilerin eserlerini  kayıt altına aldı, yeni bestecilerin eserlerine repertuvarlarında yer verdi. Priştine Radyo televizyon kurumunun müzik programlarının ihtiyacını karşılayan orkestra, Kosova’da konserler aracılığıyla Türk halkının kültürünün daha ileriye taşınmasına vesile oldu. Kosovalı Türklerin müzik dünyası açısından kültürel hayatını canlı tutan orkestra, 48 yıl içinde gerek Kosova ve Yugoslavya içinde gerekse de  Türkiye Cumhuriyeti dahil yabancı ülkelerde çok sayıda konser vererek, Kosova Türklerinin müziğini dünyaya tanıttı. Orkestra, Türk Müzik Konservatuarının olmadığı Kosova’da Türk çalgılarını çalan genç ve yeni müzisyenlerin yetişmesine de katkıda bulundu.

TÜRK SANAT VE TÜRK HALK MÜZİĞİ ORKESTRASININ MİSYONU

Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrasının misyonu, Kosova’da yüzyıllardır yaşayan ve kuşaktan kuşağa taşınan müzik eserlerinin kayıplara karışmamasını sağlamakla birlikte, bu eserleri icra ederek gelecek kuşaklara taşımaktır. Orkestranın misyonu, Kosova’da Türk halkının örf ve adetlerini yaşatarak, Türk müziğinin de bu topraklarda yaşamasını sağlamaktır. Yeni besteci ve ses sanatçıları ile saz sanatçılarının yetiştirilmesi, orkestranın başka bir misyonudur. Konserler düzenleyerek, Türk müzik sanatının tanıtımına katkı sunmayı da amaç edinen orkestra, Kosova’da Türk kültürünün önemli bir parçası olarak hayatına devam etmeyi arzulamaktadır.

TÜRK SANAT VE TÜRK HALK MÜZİĞİ ORKESTRASININ VİZYONU

RTK bünyesine tekrar dönmesi gerekli  olan Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrasının çalışmalarına devam etmesi sağlanmalı. Türk çalgıları çalan 10 kişilik orkestra, Türkçe müzik üretimine devam etmeli, Kosova’da Türk müziğinin  bayraktarı olmalıdır. Gerek eski, gerek ise yeni Türk sanat ve Türk halk müziği eserlerini icra etmekle, Kosova’daki Türk halkının müzik ihtiyaçlarını karşılamalı. Kosovalılar, bundan böyle de Kosova  türkülerini dinlemeli ve okumalıdır. Yeni yetişen Türk bestecilerin eserleri gün ışığına çıkmalı, Kosova’da Türk müzik hayatı yeniden can kazanmalıdır.

AMACA NASIL ULAŞILMALI

Kosova devlet kurumları ve idarecilerine  Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrasının tekrar faaliyete başlamasının önemi açıklanmalı.  Türk Sanat ve Türk Halk Müziği Orkestrasının Kosova’da Türk kültürünün gelişmesinde oynadığı rolüne dikkat çekilmeli, Türk müziğinin tekrar üretilmesinin Türk kültürünün gelişmesine yapacağı olumlu etkileri anlatılmalı. Bu görev başta Kosova halkını temsil eden Kosova Demokratik Türk Partisi’nin (KDTP)  yetkilileri, Türk kültür ve sanat Dernekleri, sanatçılar ve diğer ilgili kuruluşlara  düşmeli.

Savaş sonrasının son 20 yılında bu konuda bir kıpırdama olmadı. Bundan sonra olur mu, bekleyip  göreceğiz.

Ercan Kasap

27.05.2021