13 Mayıs 2024 Pazartesi
News
Cuma 15 Şubat… Kosova Cumhuriyet’nin bağımsızlığının 5’inci yıldönümü arifesi…Kutlamalar başlamış.
Yunus Emre Türk Kültür Merkezi’nin desteği olmasaydı, tiyatronun en zor türlerinden tek kişilik oyununun tekrarını sunmak imkansız olacaktı.
Priştine Uğur Böceği tiyatrosu tarafından sahnelenen “Çocuklara Vurmayın” isimli bu güzel ve başarılı oyunu daha önce seyretmeyenler, bu etkileyici ve sürükleyici monodramın bu kadar ustalıkla sahneye uygulanıp, oyunun kahramanı Ceyda Safçı’nın profesyonellere taş çıkartacak performansını göremeyecekti.
Yunus Emre, TİKA , Priştine Belediyesi Kültür Müdürlüğü yada her hangi başka bir kurum ya da kuruluşun maddi desteği olmasaydı, 6 yıldır birbirinden güzel oyunlar hazırlayan Priştine Uğur Böceği tiyatrosu büyük bir ihtimalle çalışmalarına son verecekti.
Tıpkı Bahar Kültür Merkezi gibi, Bahar Çocuk dergisi gibi… Biraz geriye dönelim. Tan gazetesi ve bünyesindeki kültür sanat edebiyat ve bilim dergileri Çığ ile Çevren, Kuş çocuk dergisi, Yeni dönem gazetesi , Yeni Dönem radyo ve televizyonu gibi…
Halbuki, hepsi kendi çapında Kosova’da Türk halkına hizmet vermiş, kültür, sanat, medya gibi alanlarda önemli misyonlarını yerine getirmiş ya da getirmeye çalışıyordu.
15 yıllık Türkçem çocuk dergisi de yayın hayatını sürdüremeyecek duruma düştüğünü duyurdu. Çocukların sevilen dergisi “Türkçem “ de bu gidişatla kapısına kilit vuracak!
Paradigma dergisi yine parasızlıktan sanal ortama geçti.
Parasızlıktan ötürü faaliyet gösteremeyen nice Türk derneği var. Bu dernekleri de aynı kader bekliyor.
Görünen o ki Kosova’da Türk halkının yaratıcılığı büyük yara aldı. Yara kapanacak yerde büyüyor.
Kalıcı, en azından sürdürülebilir çözüm bulunması şart.
Aksi takdirde, Kosovalı Türkler, edebiyatı, kültürü, sanatı, medyası olmayan Kosova toplumunda figüran topluluk haline gelecektir.
Kosova kurumları bu durumu göz ardı etmeye devam ederse, çok kültürlü Kosova’dan eser kalacağı soru işareti.
Kosova’da 50’den fazla Türk derneği var. Bunlardan bir çoğu sürekli, faaliyet gösteriyor,bazılarının zaman zaman aktivitleri oluyor.
Faaliyetlerin yoğunluğu yine temin edilen maddi desteğe bağlı.
Bu yüzden azınlık topluluklarına ayrı ayrı fonlar oluşturulmalı.
Şimdiye kadar söz gelimi Kosova Hükümeti bünyesindeki topluluklar Ofisi’nin her yıl duyuru ile farklı farklı projeleri finans etmesi, pek isabetli görünmedi. Çünkü sözün gelişi belli miktarda para sağlanan 10 projeden 7’si Sırplara, diğer kalan 3’ü diğer azınlık topluluklarına gidiyordu.
Durum böyle olunca Türk sivil toplum kuruluşları sağda solda projelerine destek arayışından bıkmış oldu.
Devlet desteği olmadan , kültürden sanata, eğitimden medyaya kadar farklı alanlarda yaratıcılığını sergilemek, aktiviteleriyle halka hizmet etmek isteyen sivil toplum kuruluşlarının ayakta kalması mümkün değil.
Devlet desteği de azınlık topluluklara yıllık bazda havuz sistemi uyarınca kaynak sağlanan bir fon şeklinde olmalı.
Bu 100 bin euro da olur, 300 bin Euro’da olur. Havuzdan, etkin olan, toplum içinde varlık gösteren, eğitim, kültür, sanat, yardım, medya ve diğer dernek ile kuruluşlar rahat rahat yararlanabilir. Finans desteğinin usulü ve kuralları da, oturulur ve belirlenir.
Basit bir deyişle Kosova Hükümeti, her bir azınlık topluluk için daha doğrusu azınlık topluluklarının sivil toplum kuruluşları için fon kurmalıdır.
Çünkü bu haliyle gerek merkez gerek ise yerel düzeyde topluluklara ayrılan kaynağın yüzde 80’ni Sırplara gidiyor.
Ayrı fon kurulması fikrinin Meclis gündemine getirilmesinde yarar var. Fon önerisine yasal dayanak sağlamak şart.
Çünkü korkarım para bulunur, Türk halkının kültür, sanat, edebiyat, eğitim ve medyada uğraşı ve emek verecek insan bulunamayacaktır.
Yaratıcıklarını sergilemeye hazır olan insanlarımız , sıkıntılar aşılmayınca bıkkınlıktan aynı işlere tekrar başlamaktan vazgeçiyor.
Ben unumu eledim, eleğimi duvara astım, diyenler çok olacaktır.
Değerli insanlarımızı yavaş yavaş kaybediyor, değerlerimizi de…
Bu yüzden parasızlıktan dolayı kültür merkezleri, çocuk dergileri, eğitim dernekleri, gazetelerin tek tek kapanması eğilimine son vermek lazım.
Türk topluluğu olarak toplumsal depresyona girmeden…
Zira, diğer azınlık topluluklara bakıldığında Kosova Türkleri en örgütlü , en etkin , en yaratıcı topluluktu. Artık bu unvan elimizde mi bilinmez!
ERCAN KASAP
18.02.2013
